Merhaba Sevgili okurlar... Bu yazımda yeni oyunlarıyla dikkat çeken Rota Sanat Atölyesi’nin Genel Sanat Yönetmeni Senem Türkoğuz’u konuk ediyorum. 3.kez sahneledikleri Araf Ne Taraf oyunu öncesi hem çok güldük hem de bolca söyleşide bulunduk. Sektörün zorluklarından, oyunculuğun inceliklerine, yaptıkları işlere, verdikleri desteklere kadar her şeyi konuştuk.
Senem Türkoğuz tiyatroya nasıl başladı?
Bursa Devlet Tiyatrosu'nda özel ders alarak tiyatro macerama başladım. Mesleğimin bu olduğunu anlamam çok uzun sürmedi ve yetenek sınavlarına hazırlandım. İstanbul Yeditepe Üniversitesi GSF tiyatro bölümünü bursla kazandım. Fakat bazı maddi sorunlardan kaynaklı eğitimimi tamamlayamadım.2008-2010 yılları arasında Sadri Alışık Kültür Merkezi Tiyatro Oyunculuğu eğitimi aldım. Bunun yanı sıra İmsek Diksiyon, Oluşum Drama Eğitmenliği, Adnan Menderes Üniversitesi Yaratıcı Drama Liderliği, Oluşum Drama Yönetmenlik Atölyesi, Kadıköy Halk Eğitim Fotoğrafçılık Kursu, Kadıköy Halk Eğitim Kısa Film Atölyesi gibi birçok kurumdan eğitim aldım. Hala Açık Öğretim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı 3.sınıf öğrencisiyim.
Bazı tanıtım filmlerinde ve dizilerde yer aldım. Birçok tiyatro oyununda oynadım, asistanlık yaptım ve beş oyunun yönetmenliği üstlendim.2014 yılında birçok sinema ve dizi projesinde cart direktörlüğü yaptım. Rota Sanat Atölyesini kurduktan sonra cart direktörlüğü, eğitmenlik ve genel sanat yönetmenliği yapmaya devam ediyorum. Diksiyon kitabım üzerinde çalışmaya çalışıyorum. Araf Ne Taraf adlı oyunumuzda hem yönetmenlik hem de oyunculuk yapmaktayım. Ne kadar ikisinin aynı anda yapılmasına karşı olsam da.
Rota Sanat Atölyesi ne zaman kuruldu? Ne gibi faaliyetlerde bulunuyor?
2015 yılında Rota Sanat adıyla Şişli'de oyunculuk ajansı olarak kuruldu.2017 yılında Rota Sanat Atölyesi olarak benim önderliğimde Kadıköy'de oyunculuk eğitimi, oyuncu cartı ve tiyatro oyunları ile faaliyet göstermeye başladı.
Rota Sanat Atölyesi birçok öğrenci mezun etmiş, başarılı olduğuna inandığı öğrencileri, başta sinema, dizi ve tiyatro olmak üzere sektöre kazandırmıştır. 2019 yılında mezun öğrencilerimizden oluşturduğumuz kadro ile ARAF NE TARAF adlı komedi oyunuyla tekrar perde dedik. Şu sıralar vizyonda olan HUMRAZ CİN TARİKATI filminin oyuncusu Bahar Günal, Rota Sanat Atölyesi aracılığı ile ilk başrolünü oynamıştır.
Bu sezon ayrıyeten bir çocuk oyununun ve KADIN cinayetlerini konu eden bir yetişkin oyununun yazım aşamasındadır.
Oyununuzun ismi oldukça ilginç! Bize biraz ARAF NE TARAF oyunundan sözedir misiniz?
Öncelikle bu oyun için yazarımız Ebru Erdemoğlu'na teşekkür ederim. Konu oldukça alışılagelmişin dışında. En çok fantastik olması ve rejide özgür davranabilmemiz bizi heyecanlandırdı. Özellikle yıllar sonra beni tekrar sahneye çıkarttığı için de bendeki yeri ayrı. Araf Ne Taraf, adından da anlaşıldığı üzere, iki arkadaşın ölümü sonrası agrafa düşmesi, kendilerine katılan hostesin ve intihar eğilimli gencin sorgu için melek beklerken Zebani ile karşılaşmalarıyla yaşanan bir dizi komik olayı konu ediniyor.
Bu zamana kadar almış olduğunuz herhangi bir ödül var mı?
Hasan Şadoğlu Lisesi'nde eğitmenlik yaptığımız dönemde, meslektaşım ve şu an Araf Ne Taraf oyununda Bilal karakterine hayat veren Berkay Budak ile birçok ödül aldık.
2011 Liseler Arası Tiyatro Festivali Maltepe ilçe Birinciliği
2011 Liseler Arası Tiyatro Festivali İstanbul il Birinciliği
2011 Liseler Arası Tiyatro Festivali Juri Özel Ödülü En İyi Yönetmen
2012 Liseler Arası Tiyatro Festivali Maltepe İlçe İkinciliği(gülerek- Üst Üste iki yıl birincilik ödülü veremedikleri için)
Bu yıl 6-9 Nisanda gerçekleşecek olan 2.Efes Tiyatro Festivaline İstanbul'dan katılan tek tiyatro ekibi olarak, bakalım belki bir sürprizle dönebiliriz.
Oyunculuğa bakışınız nedir?
İlk olarak oyunculuk; HOBİ DEĞİL, TAM ZAMANLI BİR MESLEKTİR! Uzun yıllar bedeninizi, sesinizi, diksiyonunuzu, düşünme şeklinizi terbiye edersiniz. Disiplin ve saygı esas olmalıdır. Dünyanın en yetenekli oyuncusu bile olsa provaya, sete saatinde gelmiyorsa, sorumluluklarını yerine getirmiyorsa, ekibe saygısını korumuyorsa benim gözümde hiç bir değeri yoktur. Öğrencilerimize de ilk öğrettiğimiz ve aşılamaya çalıştığımız fikir hep bu olmuştur. Her oyuncunun ve oyuncu adayının rakibi kendi olmalıdır. A kişisi ile B kişisinin kıyaslanmasına şiddetle karşıyım. Her oyuncudan da beklentim, kendi yeteneğinin en zirvesine ulaşmaya çalışmasıdır.
Tiyatronun ekonomik şartları söylenen kadar zor mu?
Bildiğiniz üzere ülkenin ekonomik şartları her geçen gün daha da kötüye gidiyor... Bundan en çok etkilenen sektör ise tiyatro. Her şey zincir gibi birbirine bağlı. Devlet özel tiyatrolara ödenek çıkarmıyor, çıkarttıkları da sınırlı sayıda, sınırlı bütçede. Zaten taşeron oyuncu felsefesi devlet kurumlarına işlemiş durumda. Kadroya geçmek, akademik kariyer yapmak -üniversitelerin GSF bölümleri kapatılırken- ütopyadan öteye geçmiyor. Durum buyken zaten dar olan iş alanımız tamamen yok oluyor. Bizim gibi küçük çaplı tiyatrolar sponsorlardan destek alarak bir şeyler yapmaya çalışıyor. Fakat başında da dediğimiz gibi diğer sektörlerin yaşadığı ekonomik kriz sponsor bulmamızı imkansız hala getiriyor. Kendi ayaklarımızın üzerinde durmamız, sanat yapmaya devam etmemiz için bilet ücretleri doğal olarak yükseliyor. Bu nedenle tiyatroya belli bir kesim ulaşabiliyor. Biz Rota Sanat Atölyesi olarak HERKES İÇİN TİYATRO, HERKESE TİYATRO mottosuyla varlığımızı sürdürmeye devam ediyoruz. Tabii ki tiyatromuzun sürdürülebilmesi, eğitimlerimize devam edebilmemiz için çok fazla özveride bulunmak zorunda kalıyoruz. Oysaki bizim de ödememiz gereken kiramız, faturamız, mutfak masraflarımız gibi temel insani ihtiyaçlarımız var. Şu durumda hepimiz başka işler yaparak evlerimizi geçindirmeye çalışıyoruz. Bunun düzeltilmesi gerek. Özellikle pırlanta gibi temel ihtiyaç olmayan, lüks harcamalardan KDV dahi alınmazken, sanattan %18 KDV, %20 stopaj vb. vergiler alınması zaten başlı başına en büyük engeli oluşturmaktadır.
Karşılaştığınız ne gibi sorunlar oldu?
Burada da cümleme teşekkür ederek başlamak istiyorum. Kadıköy Belediyesi gerçekten sanata sahip çıkarak prova ve oyun için bize çok destek oldu. Onun dışında Üsküdar Koza Tiyatrosu bizimle aynı zorluklardan geçmiş ve hala da zorluklarla mücadele etmesine karşın, bize omuz olmuştur. Kadir Gültekin ve Nurşen Yerlikaya'ya ayrıca bu mütevazılıklarını kaybetmedikleri için teşekkür ederim.
Keşke tablo hep böyle olsa! Maalesef salon tahsisi için gittiğimiz birçok belediye, birçok özel tiyatro tam tersi duruş sergiledi. İsim vermeyeceğim ama bir belediye tek seans oyun için ''3.000'' TL istemekten utanmadı. Bu salon kiraları, zaten zor olan tiyatroyu daha da kıskaca almaktadır. Hatta change.org da ''SANATA KÖSTEK DEĞİL,DESTEK!'' başlığı altında bir imza kampanyası bile başlattık.
Bazı haber partallarında, sosyal medya ağlarında üniversite öğrencileri ile ilgili bir kampanyaya katıldığınız gördük. Bunun detaylarını anlatabilir misiniz?
Biliyorsunuz yakın zamanda üzücü bir olay yaşadık. Üniversite öğrencisi bir genç arkadaşımız maddi zorluklardan dolayı canına kıydı. Ve bu olay herkesin vicdanına dokundu. Dorock XL üniversite öğrencileri için büyük bir kampanya başlattı. Bu kampanya çığ gibi tüm ülkede büyüdü. Biz de Rota Sanat Atölyesi olarak, her sınıfımızda bir üniversite öğrencisine eğitim bursu, her oyunumuzda beş üniversite öğrencisine ücretsiz tiyatro bileti ile destek verdik. Rota Sanat Atölyesi var olduğu sürece bu desteğimiz devam edecek.
TİYATRO HOBİ DEĞİL, TAM ZAMANLI BİR MESLEKTİR! Dediniz, bunu biraz açar mısınız?
Meslektaşlarım çok iyi bilir ki, mesleklerinin ne olduğunu söylediklerinde ''ASIL MESLEĞİN NE?'' sorusu gelir. Veya ''DÜZENLİ, SİGORTALI, DOĞRU DÜZGÜN'' bir işin olsun, tiyatro yapmak istiyorsan ''HOBİ'' olarak yine yap sözünü işitmeyen yoktur. Tiyatronun bulunduğu şu şartlarda çok da kızmamak gerek :) Fakat tiyatro arta kalan zamanlarda yapabileceğiniz bir MESLEK değildir! Görüşmeler, okuma provaları, provalar, kostüm provaları, aniden çıkan aksaklıkların giderilmesi, oyun takvimleri, turneler, festivaller sanıldığı gibi 2-3 saate sığdırılabilecek kadar azımsanamaz. Tam mesai ister. Bu minvalde düşünmeyen arkadaşlara mesleği önermiyorum.
http://www.sonangazetesi.com/haber/33241/rota-sanat-atolyesi-ile-araf-ne-taraf-oyunu-ve-tiyatroya-dair-her-sey/